Olumsuz Düşünceler Bize Ne Yapıyor?

Olumsuz Düşünceler Bize Ne Yapıyor?

Otomatik düşüncelerimizin bazıları bize olumsuz ve hoşa gitmeyen duygular yaşatabilir. Bazen farkına bile varmadan aklımıza gelip bir türlü savuşturamadığımız bu düşünceler yaşam kalitemizi oldukça fazla etkileyecek güçtedirler. Sadece kendi içimizde olumsuz duygular hissetmenin dışında,sosyal ilişkilerimizi de bozan bu düşüncelerin ne kadar çok farkına varır, olumsuz düşüncelerin yerini olumlu başka bir düşünceyle değiştirmeye uğraş verirsek kendi huzur ve mutluluğumuza gölge düşürmemiş oluruz.

Kara Gözlüklerle Bakma

Kara gözlüklerle bakan bir kişi, olayların bütününü görmekten ziyade olumsuz taraflarına odaklanır. Örneğin kişi, geçirdiği güzel,eğlenceli bir tatilin ardından bile olumlu şeyleri görmek yerine,yolların ne kadar kalabalık olduğundan,havanın istediği gibi gitmediğinden ..v.s bahsedip iyi hissetmekten çok uzakta bir yerde olmayı seçer.

Olumluları Saymama

Bu durumda olumlu olan her şey ya görmezden gelinir ya da önemsiz sayılıp küçümsenir. Örneğin, bir sınavda yüksek başarı sağlayan birisi,zaten sınavın kolay olduğunu söyleyerek başarısını görmezden gelir. Dolayısıyla başarılı hissetme, kendini değerli bulma gibi çok temel ihtiyaçlarını kendi kendine engellemiş olur.

Hep ya da Hiç Düşüncesi

Bir şey ya tamamen olumludur , vardır ya da tamamen yoktur. Eşinizle,arkadaşınızla herhangi bir konuda anlaşamadığınızda artık onunla birlikte olamayacağınızı düşünürsünüz. Oysaki bu bir yanılgıdır. Artı-eksi dengesi yaptığınızda,genel olarak mutlu hissettiğiniz bir ilişki içindeyseniz hiçbir uyumsuzluğu kabul etmemek hayatınızdaki birçok ilişkiyi olumsuz etkileyecektir.

Olumsuzu Abartma

Yapılan hataların önemi öylesine arttırılır ki kişi olayı hatırladıkça daha kötü hissetmeye başlar.
"Bunu nasıl söyledim,rezil oldum! Artık kimsenin yüzüne bakamayacağım" tipik bir olumsuzu abartma düşüncesidir.

Kartopu

Bazen küçük bir başarısızlığın,duygularımızdan dolayı nasıl kartopu gibi büyüyüp büyüyüp hayatımızın merkezi hale geldiğini tahmin edemeyiz. "Bu işi beceremedim, zaten daha önce de şunu yapamamıştım.Zaten neyi becerebilirim ki" gibi bir düşünce sistemi,ufak bir başarısızlıkta bile hayatımızın her alanına sıçrayabilir.

Zihin Okuma

En yaygın düşünce hatalarından birisi zihin okumadır. Karşısındaki kişi ya da kişilerin adına onların ne düşündüğüne karar veren birey,kendi inandığı düşünceye göre davranışlarını şekillendirir.

"Zaten beni sevmiyor!" diye düşündüğünüzde, sevilmeme varsayımı üzerinden davranışlarınızı şekillendirirsiniz. Oysaki bu bir yanılgı olabilir ve bu süreçte ilişkinize zarar verici tutumlar sergileyebilirsiniz.

Müneccimlik

Kişi, gelecekte ne olacağını bildiğini düşünür.
"Oraya gidersem çok sıkılırım"  bu düşünce henüz gidilecek yere ulaşmadan sıkıntısını yaşamaya sebep olur. Belki keyif alınacak bir yerin öncesinde gereksiz bir sıkıntıyı yaşamış olabilir

 
                                                   Nihan A. Alpman


  
Bilişşsel Terapi ve Duygusal Bozukluklar,Aaron T.Beck,Litera Yayıncılık,2008
Bilişsel Davranışçı Terapi Eğitim Notları,Nevin Dölek,2017